Οι εγχειρήσεις για τον προστάτη

Ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα που δέχεται ο ουρολόγος στην καθημερινή του πρακτική, είναι ποια η καλύτερη χειρουργική μέθοδος για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη και θα προσπαθήσω να το απαντήσω συνοπτικά.

Οι χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη είναι τρεις:

1) Ανοικτή υπερηβική (ή διακυστική) προστατεκτομή: Είναι μια επέμβαση που περιγράφηκε πριν σχεδόν 70 χρόνια. Πρόκειται για επέμβαση που γίνεται με τομή στην κοιλιά κάτω από τον ομφαλό και αφαιρείται ένα μεγάλο τμήμα του προστάτη δια της ουροδόχου κύστεως ή και χωρίς να ανοιχτεί η κύστη. Το τμήμα του προστάτη αποστέλλεται για βιοψία. Είναι μια ιδιαίτερα αιμορραγική επέμβαση και έχει και σημαντικούς μετεγχειρητικούς πόνους λόγω της χειρουργικής τομής. Ο καθετήρας αφαιρείται 7 μέρες μετά το χειρουργείο. Μετά το χειρουργείο ο ασθενής παρουσιάζει παλίνδρομη εκσπερμάτιση δηλαδή το σπέρμα του τη στιγμή του οργασμού χύνεται στην ουροδόχο κύστη κι ο ασθενής δεν το βλέπει.

2) Διουρηθρική Προστατεκτομή (TURP): Η επέμβαση αυτή περιγράφηκε προ 30 ετών περίπου. Πρόκειται για χειρουργείο ενδοσκοπικό, δηλαδή η προσπέλαση στον προστάτη γίνεται δια της ουρήθρας με ειδικό εργαλείο και έτσι ο ασθενής δεν έχει τομή. Αφαιρείται κι εδώ ένα μεγάλο κομμάτι του προστάτη το οποίο κατακερματίζεται σε πολλαπλά μικρά τεμαχίδια με ειδική χειρουργική αγκύλη και με χρήση ηλεκτρικού ρεύματος ειδικής συχνότητας. Τα ιστοτεμαχίδια αυτά αποστέλλονται για βιοψία. Η επέμβαση αυτή είναι επίσης αιμορραγική αλλά έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο αφού δεν υπάρχει τομή στην κοιλιά. Ο καθετήρας αφαιρείται 2-3 μέρες μετά το χειρουργείο. Ο ασθενής εμφανίζει κι εδώ παλίνδρομη εκσπερμάτιση.

3) Διουρηθρική Φωτοεξάχνωση προστάτη με Green Light Laser (HPS 120W): Είναι η πιο μοντέρνα επέμβαση στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη κι έχει περιγραφεί εδώ και μόλις 7 χρόνια. Η προσπέλαση στον προστάτη γίνεται δια της ουρήθρας με εργαλείο ανάλογο της TURP. Αφαιρείται κι εδώ ένα μεγάλο κομμάτι του προστάτη το οποίο κυριολεκτικά εξαχνώνεται (λιώνει) με τη θερμική δράση του Laser και δεν έχουμε υλικό για βιοψία. Άρα προϋπόθεση εκτέλεσης του Laser είναι να είμαστε σίγουροι ότι ο ασθενής έχει καλοήθη προστάτη. Η επέμβαση είναι εντελώς αναίμακτη και αντίστοιχα εντελώς ανώδυνη αφού δεν έχει χειρουργική τομή. Ο καθετήρας αφαιρείται σε 1 μέρα μετά το χειρουργείο. Η πιθανότητα εμφάνισης παλίνδρομης εκσπερμάτισης μετά το χειρουργείο είναι κι εδώ υψηλή.

Το κοινό στοιχείο και των τριών επεμβάσεων είναι ότι αφαιρείται ένα μόνο τμήμα του προστάτη κι όχι ολόκληρος ο αδένας. Συγκεκριμένα αφαιρείται το εσωτερικό τμήμα του αδένα αυτό που πιέζει την ουρήθρα ώστε να βελτιωθεί η ούρηση του ασθενούς. Άλλο ένα κοινό στοιχείο και των τριών επεμβάσεων είναι η παλίνδρομη εκσπερμάτιση, δεδομένου όμως ότι αναφερόμαστε συνήθως σε ασθενείς άνω των 60 ετών η παλίνδρομη εκσπερμάτιση δεν ενοχλεί ιδιαίτερα.

Το μόνιμο αγωνιώδες ερώτημα που εκφράζουν οι ασθενείς είναι αν κάποια επέμβαση έχει κίνδυνο να τους αφήσει μόνιμη ακράτεια ούρων. Η πιθανότητα αυτή είναι πάρα πολύ μικρή σχεδόν μηδαμινή και είναι ίδια σε κάθε τύπο επέμβασης με την προϋπόθεση ότι ο χειρουργός είναι έμπειρος και ξέρει καλά την τεχνική που εφαρμόζει.

Στο παρελθόν υπήρχε μια δοξασία ότι με την ανοικτή προστατεκτομή ο ασθενής λύνει το πρόβλημα της ούρησης του για πάντα, ενώ με την διουρηθρική προστατεκτομή θα χρειαστεί σε κάποιο διάστημα νέα επέμβαση.

Η δοξασία αυτή είχε προκύψει στα πρώτα χρόνια της διουρηθρικής όπου η έλλειψη εμπειρίας στη συγκεκριμένη επέμβαση δεν έδινε τόσο καλά αποτελέσματα. Σήμερα όμως που οι σύγχρονοι ουρολόγοι εκπαιδεύονται σωστά στη διουρηθρική χειρουργική, τα αποτελέσματα της διουρηθρικής προστατεκτομής είναι όχι μόνο καλά αλλά αντέχουν και στο χρόνο.

Σημειωτέον μάλιστα ότι τα τελευταία 10 χρόνια στις ΗΠΑ, στην Αγγλία και σε άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης, η ανοικτή προστατεκτομή έχει σχεδόν καταργηθεί και εφαρμόζεται μόνο για προστάτες πολύ μεγάλου μεγέθους (άνω των 150 γρ.).

Μεταξύ λοιπόν των τριών επεμβάσεων δεν έχουμε κανένα λόγο να επιλέξουμε την ανοικτή προστατεκτομή αφού είναι αιμορραγική επέμβαση, με σημαντικό πόνο και παραμονή ουροκαθετήρα για πολλές μέρες. Αλλά και από τις δύο διουρηθρικές επεμβάσεις που διαθέτουμε η υπεροχή του Green Light Laser είναι εμφανής αφού είναι η μόνη αναίμακτη και έχει παραμονή ουροκαθετήρα μόνο για 24 ώρες.

Το μόνο μειονέκτημα του Laserείναι το σχετικά υψηλότερο κόστος σε σχέση με την TURP, όταν όμως μπορεί ο ασθενής να καλύψει το επιπλέον κόστος, η πρώτη επιλογή που προτείνει ο γράφον στους ασθενείς του είναι το Green Light Laser.

Κλείνοντας δεν πρέπει οι ασθενείς να ξεχνούν ότι σε όποια από τις παραπάνω επεμβάσεις κι αν υποβληθούν, θα πρέπει να συνεχίσουν μετεγχειρητικά να μετρούν το PSAτους διότι ο κίνδυνος καρκίνου του προστάτη δεν εξαλείφεται με το χειρουργείο.

Ο δρ Θεόδωρος Μανούσακας είναι χειρουργός-ουρολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο