Η βανίλια και οι θεραπευτικές της ιδιότητες

Αν και οι περισσότεροι τη γνωρίζουμε για το άρωμα της, οι ειδικοί όμως μας θυμίζουν ότι διαθέτει και πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. Ανακουφίζει τις στομαχικές διαταραχές, τονώνει το νευρικό σύστημα και μας βοηθάει να χάσουμε βάρος...
 
Η Βανίλια αποτελείται από 90 περίπου είδη αναρριχητικών φυτών. Οι καρποί μερικών φυτών από τα 90 μας προσφέρουν την αρωματική ουσία βανίλια την οποία χρησιμοποιούμε συνήθως στη ζαχαροπλαστική.


Τα συγκεκριμένα φυτά ζουν αρκετά χρόνια (35-40) και ο καρπός τους αναπτύσσεται μετά από 4-5 χρόνια από τη στιγμή που ανθίζει το φυτό. Το πρώτο μέρος όπου καλλιεργήθηκε η βανίλια ήταν το Μεξικό. Αργότερα κατάφερε και η Ισπανία να καλλιεργήσει τη βανίλια με κάποια διασταύρωση του φυτού την οποία αντέγραψαν πολλές χώρες.

Η πιο γνωστή βανίλια, σήμερα, είναι της Μαδαγασκάρης.
Η συλλογή των καρπών της βανίλιας γίνεται με το χέρι λίγο πριν την ωρίμανση τους. Έπειτα, γίνεται η ζύμωση η οποία προσδίδει στα κοτσάνια το άρωμα, το σοκολατένιο χρώμα και την ελαιώδη υφή τους. Το ζύμωμα διαρκεί 2 ημέρες και ακολουθεί αποξήρανση στον ήλιο για 2-4 εβδομάδες.

Ο φρέσκος καρπός της βανίλιας, δεν έχει άρωμα, αλλά αποτελείται από πολλούς μικρούς σπόρους που βρίσκονται μέσα στο κοτσάνι και περιέχουν υψηλό ποσοστό αιθέριου ελαίου. Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τη βανίλια για τον αρωματισμό ενός αφεψήματος, που πολλούς αιώνες μετά έγινε γνωστό και στον υπόλοιπο κόσμο.

Οι θεραπευτικές ιδιότητες της Βανίλιας

Μια σειρά από σωματικά και ψυχολογικά οφέλη αποδίδονται στη βανίλια εδώ και αιώνες. Στην αρωματοθεραπεία, η βανίλια θεωρείται ότι βελτιώνει τη διάθεση και προτιμάται όταν κανείς θέλει να τονωθεί ενεργειακά.

Όπως εμπειρικά όλοι γνωρίζουμε, η βανίλια είναι επίσης από τις πιο χαλαρωτικές και ευχάριστες οσμές,κάτι που έχει αποδειχτεί και από αμερικανική έρευνα που έγινε προ δεκαπενταετίας.

Σε άλλο πείραμα, του λονδρέζικου νοσοκομείου «St. George's», χρησιμοποίησαν έμπλαστρα βανίλιας σε ομάδα ανθρώπων που ήταν σε δίαιτα και παρατήρησαν ότι το άρωμά της προωθεί την απώλεια βάρους, μειώνοντας σημαντικά την όρεξη για γλυκά - κάτι που λέγεται ότι ισχύει και για τα κεριά βανίλιας, δίχως να έχει αποδειχτεί επιστημονικά.

O κύριος χαρακτηρισμός της βανίλιας ως αφροδισιακού την ακολουθεί από την εποχή των Αζτέκων και επισφραγίστηκε από έρευνα του νευρολόγου Άλαν Χιρς στο Σικάγο, που απέδειξε την προτίμηση (τον ερωτικό ερεθισμό για την ακρίβεια) των ενήλικων ανδρών στη μυρωδιά της, σε σχέση με άλλες γλυκές μυρωδιές, όπως της λεβάντας, της κολοκυθόπιτας, της μαύρης γλυκόριζας και των ντόνατς. Επιπλέον, η βανίλια βοηθά τη χώνεψη, ανακουφίζει τις στομαχικές διαταραχές και τονώνει το νευρικό σύστημα.

Επίσης, η βανίλια είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β (νιασίνη, ριβοφλαβίνη, πυριδοξίνη) και σε μαγνήσιο, τα οποία βελτιώνουν την πνευματική διαύγεια και μνήμη. 

Τέλος, το αυξημένο περιεχόμενο της βανίλιας σε μαγγάνιο και χαλκό συμβάλλει στην ανάπτυξη και διατήρηση της υγείας των οστών και των μυών, καθώς επίσης και ενισχύει την αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού.

Γιούλη Φραγκιαδουλάκη, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος,BSc, Επιστημονική Υπεύθυνη Λόγω Διατροφής Ηράκλειο Κρήτης Ιδρυτικό Μέλος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας
Επιστημονική επιμέλεια: Δημήτρης Γρηγοράκης, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, MSc