Παγωμένα, αλάτι, καύσεις: οι διατροφικοί μύθοι του καλοκαιριού

Το καλοκαίρι αυξάνονται οι καύσεις, όταν διψάμε τα παγωμένα ροφήματα είναι ό,τι πρέπει και ασφαλώς το φαγητό χρειάζεται περισσότερο αλάτι για να μην αφυδατωθούμε. Σωστά; Όχι απαραιτήτως…

Μερικές απόψεις για την διατροφή είναι ευρύτατα διαδεδομένες και οι περισσότεροι «ορκίζονται» στο όνομά τους. Ωστόσο, τα επιστημονικά στοιχεία συχνά αποδεικνύουν κάτι διαφορετικό.

Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος Δημήτρης Π. Μπερτζελέτος, αντιπρόεδρος της Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδος, διαχωρίζει τους μύθους από τις αλήθειες και δίνει μερικές πρακτικές συμβουλές για να αξιοποιήσετε τις αλήθειες προς όφελός σας. 

1. Το καλοκαίρι αυξάνεται ο μεταβολισμός. Εδώ υπάρχει ένα μεγάλο «μπέρδεμα», διότι ισχύει ακριβώς το αντίθετο: τον χειμώνα είναι περισσότερες οι καύσεις (έως 10% περισσότερες, όταν είμαστε χαλαροί και ακίνητοι), επειδή προσπαθεί ο οργανισμός να προσαρμοστεί στις χαμηλές θερμοκρασίες.

Πούθε προέκυψε ο συγκεκριμένος μύθος; Ίσως έχει παίξει ρόλο το γεγονός πως το καλοκαίρι κατά κανόνα είμαστε πιο δραστήριοι (κολυμπάμε, περπατάμε, ασχολούμαστε με θαλάσσια σπορ), ενώ είθισται να τρώμε και περισσότερα φρούτα, λαχανικά και ψάρια οπότε αδυνατίζουμε.

Συμβουλή: Εκμεταλλευτείτε τις δροσερές ώρες της ημέρας για να εντάξετε κάποια φυσική δραστηριότητα «όλων των εποχών» (π.χ. το περπάτημα) στο καθημερινό πρόγραμμά σας. Στόχος σας να δημιουργήσετε μία ρουτίνα, την οποία με λίγη προσπάθεια θα διατηρήσετε και μετά το φθινόπωρο.

Αν προσέχετε το βάρος σας, μην ξεχνάτε ότι διατροφικές παγίδες δεν υπάρχουν μόνο στο σπίτι αλλά (κυρίως) εκτός. Προσοχή, λοιπόν, στην κατανάλωση αλκοόλ και «δροσιστικών» κοκτέιλ, που πολλές φορές αποτελούν αληθινή θερμιδική «βόμβα», και προσοχή στα εδέσματα που συνοδεύουν το αλκοόλ («ποικιλίες», μεζέδες κ.τ.λ.).

2. Το καλοκαίρι χρειαζόμαστε περισσότερο αλάτι. Αν και αληθεύει πως το αλάτι προκαλεί κατακράτηση υγρών και συνεπώς όταν έχει καύσωνα συνιστάται αύξηση στην κατανάλωσή του, υπάρχουν ορισμένα «αλλά». Το πρώτο είναι ότι άλλο ζέστη και άλλο καύσωνας. Για να έχει καύσωνα, οπότε αυξάνεται ο κίνδυνος αφυδάτωσης, πρέπει να κάνει αφόρητη ζέστη, νύχτα-μέρα, και επί αρκετές ημέρες.

Επιπλέον, η κατανάλωση άλατος στη χώρα μας ήδη βρίσκεται σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα – πάνω από 10 γραμμάρια την ημέρα, σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου Κρήτης, όταν η συνιστώμενη δόση μετά βίας φτάνει τα 6 γραμμάρια την ημέρα (αντιστοιχούν σε ένα κουταλάκι του καφέ αλάτι ή 2.300 mg νατρίου) για τα υγιή άτομα ηλικίας άνω των 2 ετών και τα 4 γραμμάρια (1.500 mg νάτριο την ημέρα) για όσους έχουν υπέρταση ή νεφροπάθεια.

Μάλιστα πρόσφατη μελέτη υπό τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) έδειξε πως έχουμε έλλειμμα γνώσεων γύρω από τις επιπτώσεις του αλατιού στην υγεία (μεταξύ άλλων παίζει ρόλο στην υπέρταση, στα καρδιαγγειακά προβλήματα και σε ορισμένες μορφές καρκίνου) και πρέπει επίσης να μάθουμε να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφίμων.

Συμβουλή: Εάν και εφ’ όσον έχει όντως καύσωνα και δεν πάσχετε από υπέρταση, νεφροπάθεια ή άλλο πρόβλημα για το οποίο ο γιατρός συνέστησε να αποφεύγετε το αλάτι, θα μπορούσατε να αυξήσετε την κατανάλωση αλατιού κατά τις πολύ ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, αρκεί να μην τρώτε ήδη πολύ αλάτι. 

3. Τα παγωμένα ξεδιψούν. Πολλές φορές, νοιώθοντας εξαντλημένοι από τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, θέλουμε να… μπούμε σε ένα ψυγείο – και επειδή αυτό δεν γίνεται, αρπάζουμε ένα πολύ παγωμένο ρόφημα και το πίνουμε με λαχτάρα.

Αν και αυτό αποτελεί μια λογική αντίδραση έναντι της υπερβολικής «ζέστης», η κατανάλωση πολύ παγωμένων ροφημάτων δεν μας ωφελεί, διότι δεν μας ενυδατώνει. Αντίθετα, επειδή η απορρόφηση των παγωμένων υγρών από τον πεπτικό σωλήνα καθυστερεί πολύ (πρέπει πρώτα να αποκτήσουν κατάλληλη θερμοκρασία), δεν τροφοδοτούμε εγκαίρως ούτε αποτελεσματικά τον οργανισμό μας με υγρά.

Χώρια που το πολύ παγωμένο ρόφημα, επειδή έχει πολύ χαμηλή θερμοκρασία, δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι ξεδιψάσαμε, οπότε πίνουμε λιγότερο απ’ όσο έχει ανάγκη ο οργανισμός.

Συμβουλή: Για πιο αποτελεσματική ενυδάτωση να προτιμάτε τα δροσερά, αλλά όχι παγωμένα, ροφήματα. Φροντίστε επίσης να μην πίνετε «μονορούφι» το ρόφημά σας, αλλά με «γενναίες» γουλιές σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να ενυδατωθεί καλύτερα ο οργανισμός. 

4. Η μπύρα μας ξεδιψάει. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, καθένας από εμάς καταναλώνει 40 λίτρα μπύρα ετησίως, με το 60% της κατανάλωσης να γίνεται από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο.

Αν και μια παγωμένη μπύρα είναι πολύ δροσιστική, δεν ενυδατώνει τον οργανισμό, επειδή περιέχει οινόπνευμα (αιθυλική αλκοόλη) άρα ασκεί αντίθετη ως προς την ενυδάτωση δράση.

Συμβουλή: Αν στόχος σας είναι η ενυδάτωση, προτιμότερο είναι το σκέτο νερό, κάποιος χυμός, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα διάφορα ροφήματα χωρίς υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη ή τα αναψυκτικά (αρκεί να μην το παρακάνετε ή να προτιμήσετε αυτά που δεν περιέχουν ζάχαρη).

Αν θέλετε να πιείτε μια παγωμένη μπύρα, προτιμήστε να το κάνετε χωρίς να είστε διψασμένοι: πιείτε αμέσως πριν την καταναλώσετε, 1-2 ποτήρια νερό. 

5. Το θαλασσινό αλάτι είναι καλύτερο από το επιτραπέζιο. Μελέτη που πραγματοποίησαν προσφάτως επιστήμονες από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, έδειξε ότι και τα δύο είδη άλατος έχουν ακριβώς την ίδια ποσότητα νατρίου. Η διαφοροποίηση τους έγκειται στη γεύση, στη μορφή και στη διαδικασία παραγωγής τους.

Συμβουλή: Είτε καταναλώνετε θαλασσινό αλάτι είτε το επιτραπέζιο, η ποσότητα νατρίου στο ημερήσιο διαιτολόγιό σας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2.300mg (ή 6 γραμμάρια αλάτι).

6: Το σκόρδο διώχνει τα κουνούπια. Πιθανότερο είναι να διώξει τον/την σύντροφό σας, παρά τα κουνούπια, καθώς μελέτη του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ έχει δείξει πως ουδόλως ενοχλούνται τα κουνούπια όταν τρώει κάποιος μεγάλες ποσότητες σκόρδου.

Συμβουλή: Μην χρησιμοποιείτε το σκόρδο ως εντομοαπωθητικό, διότι δεν αποδίδει.

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Weekend