Πολλά από τα όργανα του ανθρώπινου σώματος, συμπεριλαμβανομένου του μυελού των οστών, του δέρματος και του λεπτού εντέρου, διατηρούν μια «παρακαταθήκη» από αδιαφοροποίητα αρχέγονα κύτταρα (βλαστικά) τα οποία έχουν διπλή ικανότητα για αυτοανανέωση και για εξέλιξη προς έναν ή περισσότερους ώριμους κυτταρικούς τύπους.
Πρόσφατες ανακαλύψεις έχουν επιφέρει επανάσταση στον χώρο της βιολογίας και φυσιολογίας των βλαστικών κυττάρων και κατέδειξαν την κλινική προοπτική τους σ΄ ένα ευρύ φάσμα ασθενειών.
Σύμφωνα με επιτυχημένο «πείραμα» της μεταμόσχευσης βρόγχου, ενός απλού οργάνου, οι εξελίξεις σηματοδοτούν την πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες νόσους όπως είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, τα δερματικά εγκαύματα, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα (νόσος Αλτσχάιμερ, νόσος Πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας, κ.ά.) καθώς και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για τη μεταμόσχευση οργάνων από ιστούς που αναπτύχθηκαν («βλάστησαν») από βλαστικά κύτταρα ασθενών, καταργώντας, έτσι, τη χρήση των- με αρκετές παρενέργειες!- φαρμάκων που χορηγούνται σήμερα για να αποτρέψουν την απόρριψη των μοσχευμάτων.
Παρά τις ευοίωνες προοπτικές η θεραπεία με βλαστοκύτταρα, παρόμοια με τη γονιδιακή θεραπεία, βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Η βελτιστοποίηση των τεχνικών απομόνωσης και καλλιέργειας και η διαλεύκανση των ρυθμιστικών μηχανισμών που διέπουν την επιβίωση, τη διαφοροποίηση και αποδιαφοροποίηση των βλαστικών κυττάρων στο περιβάλλον του οργανισμού, αποτελούν τις αιχμές των ερευνητικών προσπαθειών στο αντίστοιχο πεδίο.
Ωστόσο, η χρήση ανθρώπινων εμβρυϊκών ιστών ως πηγής άντλησης αρχέγονων κυττάρων μπορεί να αποδειχθεί ανυπέρβλητο ηθικό και νομικό εμπόδιο για την εφαρμογή θεραπειών με βλαστοκύτταρα, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον.
Ο Θανάσης Γ. Παπαβασιλείου είναι καθηγητής Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής τουΠανεπιστημίου Αθηνών
Πρόσφατες ανακαλύψεις έχουν επιφέρει επανάσταση στον χώρο της βιολογίας και φυσιολογίας των βλαστικών κυττάρων και κατέδειξαν την κλινική προοπτική τους σ΄ ένα ευρύ φάσμα ασθενειών.
Σύμφωνα με επιτυχημένο «πείραμα» της μεταμόσχευσης βρόγχου, ενός απλού οργάνου, οι εξελίξεις σηματοδοτούν την πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες νόσους όπως είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, τα δερματικά εγκαύματα, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα (νόσος Αλτσχάιμερ, νόσος Πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας, κ.ά.) καθώς και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για τη μεταμόσχευση οργάνων από ιστούς που αναπτύχθηκαν («βλάστησαν») από βλαστικά κύτταρα ασθενών, καταργώντας, έτσι, τη χρήση των- με αρκετές παρενέργειες!- φαρμάκων που χορηγούνται σήμερα για να αποτρέψουν την απόρριψη των μοσχευμάτων.
Παρά τις ευοίωνες προοπτικές η θεραπεία με βλαστοκύτταρα, παρόμοια με τη γονιδιακή θεραπεία, βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Η βελτιστοποίηση των τεχνικών απομόνωσης και καλλιέργειας και η διαλεύκανση των ρυθμιστικών μηχανισμών που διέπουν την επιβίωση, τη διαφοροποίηση και αποδιαφοροποίηση των βλαστικών κυττάρων στο περιβάλλον του οργανισμού, αποτελούν τις αιχμές των ερευνητικών προσπαθειών στο αντίστοιχο πεδίο.
Ωστόσο, η χρήση ανθρώπινων εμβρυϊκών ιστών ως πηγής άντλησης αρχέγονων κυττάρων μπορεί να αποδειχθεί ανυπέρβλητο ηθικό και νομικό εμπόδιο για την εφαρμογή θεραπειών με βλαστοκύτταρα, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον.
Ο Θανάσης Γ. Παπαβασιλείου είναι καθηγητής Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής τουΠανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.